suriname Naar Voorpagina

  


   
ONDERDELEN
Uit de geschiedenis
 suriname  Arron, Henck
 suriname  Behr, Bram
 suriname  Benjamins, H. D.
 suriname  Bos Veschuur, Wim
 suriname  Asch van Wijck
 suriname  Barnet Lyon
 suriname  Bartelink, Egbert
 suriname  Basseliers, J
 suriname  Beck, Siegfried
 suriname  Biswamitre, C
 suriname  Blijd, Cornelis
 suriname  Boni
 suriname  Bray, Théodore
 suriname  Bromet, M
 suriname  Bruma, Eddy
 suriname  Buiskool, J
 suriname  Cappelle, H. van
 suriname  Cateau van Rosevelt
 suriname  Chin A Foeng, J
 suriname  Cojo (slaaf en held)
 suriname  Combe, Nicolaes
 suriname  Crijnssen, Abraham
 suriname  Currie, Archibald
 suriname  Dahlberg, Johan
 suriname  Dobru, R
 suriname  Doedel, Louis
 suriname  Doelwijt, Thea
 suriname  Donders, Petrus
 suriname  Doth, Rudolf
 suriname  Duplessis, Suzanne
 suriname  Ensberg, Emile
 suriname  Ferrier, Johan
 suriname  Findlay, David
 suriname  Flu, Paul
 suriname  Focke, Hendrik
 suriname  Frederici, Juriaen
 suriname  Getrouw, Rudolf
 suriname  Geijskes, Dirk
 suriname  Gongrijp, Justus
 suriname  Gravenberch, Adolf
 suriname  Hartsinck, Jan
 suriname  Hatterman, Nola
 suriname  Heinsius, Johannes
 suriname  Helman, Albert
 suriname  Helstone, Johannes
 suriname  Hering, Christiaan
 suriname  Herskovits, M
 suriname  Hijlaard, Marius
 suriname  Huiswoud, Otto
 suriname  Kals, Johannes
 suriname  Kappel, Rudie
 suriname  Kappler, August
 suriname  Karamat Ali, A
 suriname  Kersten, Christoph
 suriname  Kernkamp, W
 suriname  Kiban, Robert
 suriname  Kielstra, Johannes
 suriname  Killinger, F
 suriname  King, Johannes
 suriname  Klas, Jozef
 suriname  Kodjo
 suriname  Koenders, Julius
 suriname  Kom, Anton de
 suriname  Lachmon, Jagernath
 suriname  Lammens, Adriaan
 suriname  Lefroy, C
 suriname  Legéne, Peter
 suriname  Lewenstein, M
 suriname  Lichtenberg, P
 suriname  Lier, Rudolf
 suriname  Lier, Willem
 suriname  Lim A Po, Frederik
 suriname  Matzeliger, Jan
 suriname  Mauricius, Jan
 suriname  Mentor
 suriname  Miranda, de J
 suriname  Mitrasing, Frits
 suriname  Morpurgo, A
 suriname  Muller, J
 suriname  Nassy, D
 suriname  Nepveu, Jan
 suriname  Ojeda, Alonso
 suriname  Ommeren, van Ha
 suriname  Ommeren, van He
 suriname  Oudschans Dentz
 suriname  Penard
 suriname  Pengel, Johan
 suriname  Pinas, Johan
 suriname  Present
 suriname  Polanen, Esseline
 suriname  Pos, Hugo
 suriname  Rahman Khan
 suriname  Redmond, J. Sophie
 suriname  Rellum, Eugene
 suriname  Rier, Carel
 suriname  Rikken, Francois
 suriname  Roos, Paul
 suriname  Rooy, de René
 suriname  Rustwijk, George
 suriname  Saavedra, Dario
 suriname  Samson, Philip
 suriname  Samuels, Jacques
 suriname  Savornin Lohman
 suriname  Schouten, Gerrit
 suriname  Schouten, Hendrik
 suriname  Schouten-Elsenhout
 suriname  Schumann, Christian
 suriname  Shrimisier, B
 suriname  Shrimisier, H
 suriname  Simons, R. David
 suriname  Slagveer, Jozef
 suriname  Sommelsdijck
 suriname  Telting, Andre
 suriname  Quassi


Onderwerpen
Bekende personen
 suriname Beeld kunstenaars
 suriname Muziek / Musici
 suriname Botanici
 suriname Schrijvers
 suriname Uit de geschiedenis

AFDELINGEN
  suriname Algemeen
  suriname De Douane
  suriname Telefoonboek
  suriname Bevolking
  suriname Distrikten
  suriname Reis info
  suriname Cultureel erfgoed
  suriname Geschiedenis
  suriname Foto's
  suriname Natuur
  suriname Personen
  suriname Koken / recepten
  suriname Wat is ANDA

     
 SURINAME  surinameAFDELINGEN - suriname Bekende personen - - Uit de geschiedenis

 suriname . NU terug
 



Quassi of Kwassi.

Quassi van Timotibo, "De Hoog Edelen en Hoog Geleerden Heer de Heere Phillipus van Quassi, professor in de Kruidkunde in Suriname" van Afro-Surinaamse afkomst, was een bijzonder intelligent, zeer hoog ontwikkelde man en specialist op het gebied van kruiden en medicijnen. Deze man was een groot wetenschapper, die in staat was de grootste ontdekking van die eeuw te doen.

In 1730 ontdekte hij de geneeskrachtige werking van een boomsoort, waarvan de bast gebruikt kon worden om een aftreksel van te maken dat een pijnstillende en koortswerende werking had. Deze boom is dan ook naar hem vernoemd, de Quassi boom. (kwassibita)
    

Voor die tijd stierven veel mensen aan de hoge koortsen van malaria en deze ontdekking van de kwassibitta redde ontelbare mensen van de malaria dood.

Quassi van Timotibo werd in 1692 in Afrika bij de kust van Guinea geboren. Als slaaf (kind) werd hij naar Suriname vervoerd en aan de eigenaar van een suikerplantage verkocht. Hij werd een opvallende figuur in de Surinaamse geschiedenis.

Quassi kwam veel met Indianen in aanraking en hij leerde hun geneesmiddelen kennen. Hij werd een bekend lukuman, iemand die de middelen en magische krachten bezat om te kunnen genezen. Hij dankte zijn reputatie onder meer aan het feit dat hij zichzelf van een ongeneeslijke ziekte, waarschijnlijk melaatsheid, zou hebben genezen.

Ook verkocht hij obia's. Een obia is een talisman die de drager onkwetsbaar maakt.

Daarnaast geloofden velen, zowel slaven als blanken, dat Quassi over speciale middelen en gaven beschikte om misdaden op te lossen. Veel plantage-eigenaren en ook de raad-fiscaal riepen zijn hulp in om diefstallen op te lossen of de schuldige van een vergiftiging aan te wijzen.

Hij was een tegenstander van de marrons (weggelopen slaven) en hielp de regering bij het opsporen van hun dorpen. Daarbij maakte hij gebruik van zijn goede contacten met de Indianen. Hij sprak de talen van twee Indiaanse stammen (de Caraïben en de Arowakken). In 1730 werd hij door het Hof van Politie voor zijn diensten beloond met een gouden borstplaat, waarop de inscriptie "Quassi trouw aan de blanken" was aangebracht.

In 1744 werd Quassi door de toenmalige gouverneur Mauricius gekocht. Deze gouverneur maakte van zijn diensten gebruik bij onderhandelingen met de Saramaccaanse marrons. Ook onderwees Quassi de zoon van Mauricius in het Sranan (taal van de slaven, ontstaan uit Afrikaanse talen en enkele Westerse talen waaronder vooral het Engels) en de talen van de Caraïben en Arowakken.

Als beloning voor zijn activiteiten werd hij in 1755 door de regering vrijgemaakt. Hij werd een welvarend man en bezat in de jaren 1760 zelfs een plantage.

Quassi gaf het Surinaamse koloniale bestuur ook raad bij de aankoop van slaven voor het Neger- Vrijcorps (1772), dat de blanken terzijde stond bij de strijd tegen de marrons. De marrons stelden zijn activiteiten niet op prijs. Dat kwam tot uiting toen enige marrons in 1769 een aanval ondernamen op de woonplaats van Quassi (bij Nieuw Timotibo). Samen met enige ex-slaven en Indianen die bij hem woonden, wist Quassi de aanval af te slaan. Bij de aanval werd het rechteroor van Quassi afgesneden.

In 1776 bezocht de toen vierentachtigjarige Quassi de Republiek der Nederlanden. Zijn verblijf werd betaald door de directeuren van de Sociëteit van Suriname en hij werd door de stadhouder de Prins van Oranje ontvangen. Na zijn terugkeer woonde hij in Paramaribo, bediend door enkele slaven die hij kosteloos van het bestuur van de kolonie had gekregen. In 1787 stierf hij.

Ondanks zijn grote bekendheid was en is Quassi een omstreden figuur in de Surinaamse geschiedenis. Stedman schreef over bedrog bij pogingen van Quassi om misdaden op te helderen. Volgens Stedman doorzagen slaven soms de magische handelingen van Quassi, die door hem "berucht" werd genoemd. De Antwerpse reiziger/ kunstenaar Pierre Benoit, die een in 1839 uitgegeven boek over de kolonie schreef, gebruikt de naam Quassi als algemene aanduiding voor de Surinaamse loekoeman, die hij in het algemeen als kwakzalvers betitelt. Daar staat tegenover dat Quassi in zijn tijd een grote vermaardheid bleef behouden (Stedman schrijft dat de slaven hem als een God aanbaden) en uit Nederland brieven ontving gericht aan "De Hoog Edelen en Hoog Geleerden Heer de Heere Phillipus van Quassi, professor in de Kruidkunde in Suriname".

Ook zijn positie tegenover de slaven en marrons is omstreden. Toen Quassi in 1776 van zijn reis naar Holland terugkwam, beweerde hij dat een wet was gemaakt waardoor slaven bij hun aankomst in de Republiek vrij zouden zijn. Waarschijnlijk bedoelde hij een wet (plakkaat) uit datzelfde jaar. In die wet werd onder meer geregeld dat slaven die langer dan een half jaar in de Republiek verbleven, de vrijheid konden verkrijgen. Maar het is niet bekend of Quassi's verblijf in de Republiek enige invloed heeft gehad op de totstandkoming van die wet.

Hoe dit ook zij, Quassi's hulp aan de blanken bij het bestrijden van de marrons leverde hem niet alleen onderscheidingen en beloningen op van de blanken, maar ook de haat van de marrons. Bij de afstammelingen van deze marrons is tot op heden een verhaal bekend over Quassi als een voorbeeld van verraad en opportunisme.

Als hij op hoge leeftijd overlijdt, in 1787, staat deze titel ook op zijn grafsteen, die door de planter-eigenaar de Roos op zijn graf geplaatst wordt, met de volgende tekst:

Voor Graman Quassi, overleden in 1787

Hier rust een grijsaard, die, in d'omkreits van zijn leven
Van goed en kwaad aan 't land veel blijken heeft gegeven
Die, en de neger, en den woeste indiaan,
Door zijne toverkunst steeds deedt verwonderd staan.
Indien dit volk die kunst naar waarde wist te roemen,
Het zou hem wis Apol, in plaats van Quassi noemen.

Jarenlang is de kwassibita een belangrijk export artikel geweest. Helaas is er verder niet veel van zijn werk bekend, zodat zijn kennis van geneeskrachtige kruiden verloren is gegaan.







suriname . NU  naar boven



Ontwerp © Webteam Suriname - Afdeling Suriname - Zwartenhovenbrugstraat - Paramaribo -
Last update: