suriname Naar Voorpagina

  


   
ONDERDELEN
Uit de geschiedenis
 suriname  Arron, Henck
 suriname  Behr, Bram
 suriname  Benjamins, H. D.
 suriname  Bos Veschuur, Wim
 suriname  Asch van Wijck
 suriname  Barnet Lyon
 suriname  Bartelink, Egbert
 suriname  Basseliers, J
 suriname  Beck, Siegfried
 suriname  Biswamitre, C
 suriname  Blijd, Cornelis
 suriname  Boni
 suriname  Bray, Théodore
 suriname  Bromet, M
 suriname  Bruma, Eddy
 suriname  Buiskool, J
 suriname  Cappelle, H. van
 suriname  Cateau van Rosevelt
 suriname  Chin A Foeng, J
 suriname  Cojo (slaaf en held)
 suriname  Combe, Nicolaes
 suriname  Crijnssen, Abraham
 suriname  Currie, Archibald
 suriname  Dahlberg, Johan
 suriname  Dobru, R
 suriname  Doedel, Louis
 suriname  Doelwijt, Thea
 suriname  Donders, Petrus
 suriname  Doth, Rudolf
 suriname  Duplessis, Suzanne
 suriname  Ensberg, Emile
 suriname  Ferrier, Johan
 suriname  Findlay, David
 suriname  Flu, Paul
 suriname  Focke, Hendrik
 suriname  Frederici, Juriaen
 suriname  Getrouw, Rudolf
 suriname  Geijskes, Dirk
 suriname  Gongrijp, Justus
 suriname  Gravenberch, Adolf
 suriname  Hartsinck, Jan
 suriname  Hatterman, Nola
 suriname  Heinsius, Johannes
 suriname  Helman, Albert
 suriname  Helstone, Johannes
 suriname  Hering, Christiaan
 suriname  Herskovits, M
 suriname  Hijlaard, Marius
 suriname  Huiswoud, Otto
 suriname  Kals, Johannes
 suriname  Kappel, Rudie
 suriname  Kappler, August
 suriname  Karamat Ali, A
 suriname  Kersten, Christoph
 suriname  Kernkamp, W
 suriname  Kiban, Robert
 suriname  Kielstra, Johannes
 suriname  Killinger, F
 suriname  King, Johannes
 suriname  Klas, Jozef
 suriname  Kodjo
 suriname  Koenders, Julius
 suriname  Kom, Anton de
 suriname  Lachmon, Jagernath
 suriname  Lammens, Adriaan
 suriname  Lefroy, C
 suriname  Legéne, Peter
 suriname  Lewenstein, M
 suriname  Lichtenberg, P
 suriname  Lier, Rudolf
 suriname  Lier, Willem
 suriname  Lim A Po, Frederik
 suriname  Matzeliger, Jan
 suriname  Mauricius, Jan
 suriname  Mentor
 suriname  Miranda, de J
 suriname  Mitrasing, Frits
 suriname  Morpurgo, A
 suriname  Muller, J
 suriname  Nassy, D
 suriname  Nepveu, Jan
 suriname  Ojeda, Alonso
 suriname  Ommeren, van Ha
 suriname  Ommeren, van He
 suriname  Oudschans Dentz
 suriname  Penard
 suriname  Pengel, Johan
 suriname  Pinas, Johan
 suriname  Present
 suriname  Polanen, Esseline
 suriname  Pos, Hugo
 suriname  Rahman Khan
 suriname  Redmond, J. Sophie
 suriname  Rellum, Eugene
 suriname  Rier, Carel
 suriname  Rikken, Francois
 suriname  Roos, Paul
 suriname  Rooy, de René
 suriname  Rustwijk, George
 suriname  Saavedra, Dario
 suriname  Samson, Philip
 suriname  Samuels, Jacques
 suriname  Savornin Lohman
 suriname  Schouten, Gerrit
 suriname  Schouten, Hendrik
 suriname  Schouten-Elsenhout
 suriname  Schumann, Christian
 suriname  Shrimisier, B
 suriname  Shrimisier, H
 suriname  Simons, R. David
 suriname  Slagveer, Jozef
 suriname  Sommelsdijck
 suriname  Telting, Andre
 suriname  Quassi


Onderwerpen
Bekende personen
 suriname Beeld kunstenaars
 suriname Muziek / Musici
 suriname Botanici
 suriname Schrijvers
 suriname Uit de geschiedenis

AFDELINGEN
  suriname Algemeen
  suriname De Douane
  suriname Telefoonboek
  suriname Bevolking
  suriname Distrikten
  suriname Reis info
  suriname Cultureel erfgoed
  suriname Geschiedenis
  suriname Foto's
  suriname Natuur
  suriname Personen
  suriname Koken / recepten
  suriname Wat is ANDA

     
 SURINAME  surinameAFDELINGEN - suriname Bekende personen - - Uit de geschiedenis

 suriname . NU terug
 



Cornelis van Aerssen van Sommelsdijck



Cornelis van Aerssen van Sommelsdijck (geboren op 20 augustus 1637 - overleden in Paramaribo op 19 juli 1688), gouverneur van Suriname van 28 november 1683 tot 19 juli 1688.

Hij stamde uit een oud adellijk geslacht en werd als page aan het hof van prins Willem II geplaatst. Hij kocht op 21 mei 1683 een derde van de toenmalige kolonie Suriname van de West-Indische Compagnie (WIC) en werd door de andere deelhebbers-de WIC en de stad Amsterdam - tot gouverneur aldaar verkozen.

Op 27 november 1683 bereikte hij Paramaribo en aanvaardde de volgende dag het bestuur over Suriname, dat hij in een verwaarloosde toestand aantrof als gevolg van de Indianenopstand, die in 1678 begonnen was.

In de talrijke kroegen vond hij dronkaards en dobbelaars; op de plantages waren directeuren en opzichters, die een losbandig leven leidden, en in wier handen de slaven een treurig lot hadden. Hij wilde nieuwe plantages laten aanleggen en de oude tot bloei -laten komen. Daartoe heeft hij vrije toegang verleend aan alle blanken, die ernstige plannen hadden en flink wilden aanpakken.

De Hugenoten uit Frankrijk ontving hij met open armen; hij gaf ze land om plantages aan te leggen. En het bleken harde werkers te zijn. Aan de Labadisten - zo genoemd naar hun godsdienstige voorganger Jean de Labadie - stond hij toe zich op La Providence en Phedra te vestigen. Drie zusters van de Gouverneur behoorden ook tot deze sekte. Voor de slaven waren zowel de Labadisten als de Hugenoten minder harde meesters. De nederzettingen van de Labadisten zijn mislukt door invallen van Indianen, ziekten en onderlinge ruzies. Nadat velen van hen gestorven waren, verlieten de overigen ons land. De Hugenoten daarentegen hebben het wel tot welvaart gebracht.

Aan de Israëlieten die al lang hier gevestigd waren, gaf Van Sommelsdijck verlof een synagoge te bouwen te Joden-Savanna;deze is in 1685 is ze ingewijd, bij welke gelegenheid de Gouverneur zelf tegenwoordig was.

Hij was overtuigd, dat de godsdienst noodzakelijk was voor een goede samenleving, vandaar de steun die hij aan de verschillende godsdienstleraren gaf, oonder ander. ds. Baseliers, die met Crijnssen gekomen was en zich te Torarica gevestigd had. Hij stond zelfs aan drie R.K. Priesters toe zich hier te vestigen, omdat er katholieke planters waren. Dit was echter in strijd met de toenmalige Nederlandse wetten, die aan Katholieken geen vrije uitoefening van godsdienst toestonden. En zo kwam Van Sommelsdijck in botsing met de directeuren van de Sociëteit en met de regering. Men eiste, dat hij de priesters moest terugsturen. Deze waren inmiddels al overleden, maar Van Sommelsdijck liet de lijken opgraven en naar Nederland overbrengen. Nederland was "not amused" en de stoffelijke overschotten van de 3 priesters werden naar hem teruggestuurd.

Hij maakte een eind aan de invallen van de Indianen, waarmee hij begin 1686 vrede sloot. In Paramaribo herstelde hij de maatschappelijke orde door strenge strafwetten, regeling van het muntwezen en opruiming van misbruiken. Hij moedigde de verbouw van suiker, rijst, indigo, tabak en agave aan.

Zijn drastisch optreden deed klachten regenen, maar hij zette door: `Ick en ben hier niet gecomen om bij een ondeugende hoop ondeugent te worden'.

Een grote zorg waren hem de `droncken verckens' die men hem als soldaten voor het omstreeks 300 man tellende garnizoen toezond en die herhaaldelijk oproerig werden. Op 19 juli 1688 brak na dagen van onrust opnieuw een oproer uit. Twintig soldaten gingen gewapend af op de woning van de gouverneur, waarbij hij omkwam.

Onder Van Aerssen werden de grondslagen van de plantagekolonie gelegd, wat de bloei van de grootlandbouw inhield. De bevolking steeg aanzienlijk, waarbij vooral het aantal slaven toenam, de uitvoer van suiker werd verdubbeld, de vestiging van Nederlanders en vreemdelingen (o.m. Franse refugiés) bevorderd.

Hij bevorderde ook de vestiging van een groep Labadisten, een sekte waartoe zijn drie ongehuwde zusters behoorden. Onder zijn bestuur leerde men de waterhuishouding beheersen, waardoor ook de lager gelegen gronden beplant konden worden. Hij bracht deze techniek voor het eerst in praktijk op een suikerplantage nabij Paramaribo, waartoe o.m. een bestaande kreek, later Van Sommelsdijckkreek genoemd, verdiept werd.

Dit graafwerk werd gedaan door militairen en veroordeelde misdadigers uit Nederland, die Van Sommelsdijck had laten komen om het land te bevolken en die hij door arbeid meende te kunnen verbeteren en tot geschikte kolonisten op te voeden. Dit werd ook zijn ondergang. Toen de soldaten vonden dat ze bij hun harde arbeid niet genoeg te eten kregen, ging een deputatie van elf man op 19 juli 1688 naar de Gouverneur en eiste op brutale toon betere voeding en minder werk. Dit brutale optreden beviel Van Sommelsdijck niet; hij trok zijn degen om de elf weg te jagen, maar de opstandelingen waren hem voor; ze schoten hem neer. Ook de troepencommandant Verboom, die bij hem was, werd gewond en stierf een week later.

Hierna maakten de boeven zich van het fort Zeelandia meester. Kapitein Van Vredenburch nam het bevel op zich en trachtte hen te overmeesteren, maar hij werd zelf gevangen genomen. Gelukkig, dat het deze moedige commandant gelukt is te ontsnappen, zodat hij zich weer aan het hoofd van zijn trouw gebleven soldaten kon stellen. Met behulp van dezen en met steun van gewapende burgers onder bevel van de burger-kapitein Nassy is het gelukt het fort te heroveren.

Toen probeerden de boeven er van door te gaan met de schepen Sara en Salamander, maar ook dit is hun niet gelukt. Ze werden gegrepen. De elf moordenaars zijn ter dood gebracht; de overigen heeft men naar Nederland teruggezonden.

Het is jammer, dat Van Sommelsdijck, die zoveel voor ons land gedaan heeft, op zulk een treurige wijze aan zijn einde gekomen is. Een goed mens was hij, misschien te streng en te driftig.







suriname . NU  naar boven



Ontwerp © Webteam Suriname - Afdeling Suriname - Zwartenhovenbrugstraat - Paramaribo -
Last update: