suriname Naar Voorpagina

  


   
ONDERDELEN
Javanen
 suriname nu  Javanen 1 (alg)
 suriname nu  Javanen 2 (alg)
 suriname nu  Javanen 3 (alg)
 suriname nu  Javanen 4 (alg)

 suriname nu  Dit Onderzoek
 suriname nu  De pioniers
 suriname nu  Contractarbeid

Onderwerpen
Bevolking
 suriname nu  Afro-Surinamers
 suriname nu  Boeren
 suriname nu  Chinezen
 suriname nu  Hindostanen
 suriname nu  Inheemsen
 suriname nu  Javanen
 suriname nu  Joden
 suriname nu  Libanezen

AFDELINGEN
  suriname nu Algemeen
 suriname nu De Douane
  suriname nu Telefoonboek
  suriname nu Bevolking
  suriname nu Distrikten
  suriname nu Reis info
  suriname nu Cultureel erfgoed
  suriname nu Geschiedenis
  suriname nu Foto's
  suriname nu Natuur
  suriname nu Personen
  suriname nu Koken / recepten
  suriname nu Vragen over NIBA
  suriname nu Wat is ANDA

     
 SURINAME  suriname nuAFDELINGEN - suriname nu Bevolking Javanen

 suriname . NU terug
 




GEBOORTEGEBRUIKEN.

De Javaan is er erg op gesteld dat zijn kinderen thuis - in de eigen omgeving- worden geboren. Bij de geboorte, waarbij gewoonlijk de vrouwelijke verwanten en de echtgenoot aanwezig zijn, assisteert de dukun, de traditionele Javaanse vroedvrouw. Haar positie werd aangetast toen in 1949 bij gouvernementsverordening werd vastgesteld dat bij een geboorte de navelstreng alleen mag worden doorgesneden door een erkende vroedvrouw, wat een dukun doorgaans niet is, Ondanks deze maatregel, die in de Javaanse gemeenschappen veel onrust veroorzaakte, wordt de hulp van de dukun nog regelmatig ingeroepen. Zij is het die samen met de jonge vader de nageboorte terzijde van de huisdeur begraaft, samen met de nodige sadjèn (offers) voor de voorouders.

Zij verzorgt ook de moeder na de geboorte, maakt haar slaapplaats op met een aantal kussens, waartegen de pas bevallen vrouw kan rusten als zij het kraambezoek ontvangt. Rondom de geboorte van een kind worden verschillende slametans gegeven. De eerste is de slametan mitoni, in de zevende maand van de zwangerschap. Op de dag van de geboorte wordt een kleine, eenvoudige slametan gegeven. Een veel grotere slametan vindt vijf dagen na de geboorte plaats. Het is de slametan sepasaran en men beschouwt haar als de gelegenheid waarbij de mensenwereld de nieuwgeborene aanbeveelt in de welwillende aandacht van de vertegenwoordigers der geestenwereld.

Een andere belangrijke slametan - de slametan selapan - vindt plaats op de 35ste dag na de geboorte van het kind. Bij die gelegenheid wordt voor de eerste keer een deel van het haar van het kind afgeschoren. In de zevende maand na de geboorte vindt dan nog een slametan plaats ter gelegenheid van het ngedahaken siti, een plechtigheid waarbij het kind officieel met de aarde in contact wordt gebracht.

HUWELIJKSGEBRUIKEN.

Een traditioneel Javaans huwelijk wordt door de ouders geregeld. De vader van de jongen neemt daarbij het initiatief. Als de ouders het met elkaar eens zijn, geeft de vader van de bruidegom een klein bedrag aan geld aan de vader van de bruid als teken dat er nu een bepaalde band tussen de beide ouderparen bestaat. Dat bedrag wordt aangeduid als paningset.

Dan kunnen de voorbereidingen voor het huwelijk beginnen. Daartoe behoort het door de ka'um uitzoeken - via ingewikkelde berekeningen - van een huwelijksdag met gunstige voortekenen. Verder worden alle festiviteiten rond het huwelijk, die een week in beslag zullen nemen, voorbereid. Op de vierde dag van de week die voor het huwelijk is uitgetrokken, vindt in de moskee de huwelijkssluiting volgens de moslimtraditie plaats. De bruid is hierbij niet aanwezig. Zij wordt vertegenwoordigd door de wali, als hoedanig een der naaste mannelijke verwanten, ouder dan de bruid zelf, gekozen wordt.

Na een gewone moskeedienst volgt de eigenlijke huwelijkssluiting onder leiding van de ka'um (islamitische voorganger). De bruidegom belooft hierbij goed voor zijn vrouw te zorgen en overhandigt vervolgens geld aan de ka'um, die het op zijn beurt weer aan de wali ter hand stelt. Na aankomst in het huis van de bruid, die inmiddels door een speciale dukun (dukun pengantèn) is gekleed, volgt nog een ceremonie waarbij de bruid o.a. de voeten van haar echtgenoot wast als teken van onderwerping. Daarna volgt een slametan waaraan - zoals gebruikelijk- alleen de mannen deelnemen. Op de daaropvolgende dagen vinden speciale festiviteiten plaats. Afhankelijk van de welstand van de ouders van de bruid, die de kosten hiervan betalen, kunnen dit zijn: een wajangvoorstelling, een Javaanse dansvoorstelling, maar zeer waarschijnlijk ook een tajub, waarvoor meestal veel gasten worden uitgenodigd.

BEGRAFENISGEBRUIKEN.

Als iemand in een Javaanse gemeenschap overlijdt, zal de ka'um dit door het slaan van een bepaald ritme op de bedug (ronde, hangende moskeetrom) bekendmaken. Buren van de overledene gaan daarna overal in het dorp het overlijden aanzeggen. Vooral in de traditionele Javaanse dorpsgemeenschappen voelen vele mensen zich bij zo'n definitief afscheid van een van hun dorpsgenoten sterk betrokken. Zo spoedig mogelijk zullen een aantal mannen een graf gaan graven, terwijl anderen bezig zijn een doodkist te maken. Vrouwen brengen voedsel naar het huis van de overledene, bestemd voor de slametan, die 's avonds gehouden zal worden.

Heel belangrijk is het verzorgen van het lichaam van de overledene, dat plaatsvindt onder leiding van de dukun, die precies weet welke sadjèn (offers) bij die gelegenheid moeten worden klaargezet. Voornaamste onderdeel bij deze verzorging is het baden van het lichaam, waarvoor drie soorten water worden gebruikt: water met zeep, water met bloemen en gewoon water. Na het wassen wordt het lichaam in een wit laken gewikkeld en in een kist naar de begraafplaats gebracht. Daar wordt het lichaam uit de kist gehaald en in het gedolven graf gelegd. De ka'um daalt in het graf of en roept verscheidene malen de islamitische geloofsbelijdenis in het oor van de overledene, nadat daartoe eerst dat deel van het doek dat zich bij het oor bevindt, is losgemaakt. Men neemt namelijk aan dat wanneer de aartsengel Michael komt om de dode vragen te stellen, de eerste vraag die naar de kennis der geloofsbelijdenis zal zijn.

's Avonds wordt in het huis van de overledene een slametan gehouden. Een week later is er weer een slametan. Veertig dagen na de dood weer een en honderd dagen na de dood nog een. Dan volgt er nog een slametan twee jaar na het overlijden en de allerlaatste slametan - de slametan kekah- vindt duizend dagen na de dood plaats.

TRADITIONELE GENEESWIJZEN

Traditionele geneeswijzen zijn ook bekend bij de Javanen. Bij vele traditionele geneesmiddelen wordt gebruik gemaakt van geneeskrachtige planten en delen van planten zoals wortels, bladeren, bast, bloemen, vruchten of zaden. Deze worden op diverse manieren verwerkt, soms met elkaar gemengd, alvorens ze als medicijn worden gebruikt. De meeste vormen van receptuur, zoals aftreksels, afkooksels, omslagen, kruidenbaden, verse plantensappen en stoombaden, komen we niet alleen bij de Javanen tegen, maar ook bij andere bevolkingsgroepen. Echter is het bereiden van Jamu een specifiek Javaans traditioneel gebruik.

JAMU

Jamu zou een bitterdrank genoemd kunnen worden vanwege de meestal bittere smaak. Jamu is een mengsel vervaardigd uit verschillende kruiden, bladeren, wortels, bloemen, vruchten en andere kruiden. Het wordt gedronken en beschermt de mens tegen ziekten en bevordert de lichamelijke en geestelijke schoonheid. De ingrediënten worden meestal fijngestampt. Na het stampen voegt men water toe, waarna alles door een doek wordt gezeefd. Jamu wordt vaak in grote hoeveelheden gemaakt en in de koelkast bewaard.

BOBOK

Een andere typisch Javaanse wijze van genezen is Bobok, hetgeen smeersel betekent. Bij verstuikingen, insectenbeten, blauwe plekken en kiespijn bijvoorbeeld wordt er van verse kruiden een smeersel gemaakt dat uitwendig wordt aangebracht. Van zon Bobok is Kunir het belangrijkste bestanddeel. Soms worden van de pasta kleine platte knikkers gemaakt. Na in de zon te zijn gedroogd, kunnen deze balletjes bewaard worden. Indien men het nodig heeft, kan zon gedroogde knikker met water worden gemengd en op het lichaam gesmeerd worden.

MASSAGE

Bij massage wordt geen kruiden gebruikt. Massage wordt toegepast bij verstuikingen, niet goed functionerende spieren en ook voor een goede bloedcirculatie. Verder kan door massage de baarmoeder worden gekeerd om zo de zwangerschap te voorkomen. Bij massage wordt meestal gebruik gemaakt van kokosolie.

NYUWUK

Nyuwuk is een geneeswijze die het beste aangeduid kan worden als gebedsgenezing. De genezer houdt bijvoorbeeld een glas water voor de patiënt en bidt. Na het gebed blaast hij driemaal over het glas, waarna de patiënt het water moet drinken. Nyuwuk wordt ook toegepast als voorbereiding op een besnijdenis, voor de bevalling en bij personen die examens moeten afleggen, om te voorkomen dat men zenuwachtig wordt.





suriname . NU  naar boven



Ontwerp © Webteam Suriname - Afdeling Suriname - Zwartenhovenbrugstraat - Paramaribo -
Last update: